Het leven van een ander langer en mooier gemaakt

In de landelijke ‘week van het donorgesprek’ praten we in het UMC Utrecht met patiënten die een transplantatie kregen, en ook met nabestaanden van donoren. Want transplantatie is alleen mogelijk dankzij mensen die donor willen zijn. En dat is heftig en mooi tegelijk. Zoals voor Patricia (49), die kracht haalt uit de uitvoering van de laatste wens van haar moeder. “Ze heeft met de donatie van haar lever het leven van iemand van mijn leeftijd langer en mooier gemaakt.”

Zo’n 38 jaar geleden maakten haar vader, moeder en Patricia zelf ieder een donorcodicil. “Mijn vader kreeg bij een oogoperatie het netvlies van een donor en sindsdien hadden wij als gezin het motto ‘als wij iets van een ander willen ontvangen, dan moeten we ook bereid zijn te geven’.”

Toen de moeder van Patricia ‘s nachts thuis ongelukkig ten val kwam, werd zij met spoed overgebracht naar het UMC Utrecht. “Daar zijn artsen de hele dag bezig geweest met het uitvoeren van testen om te kijken of er enige hersenactiviteit aanwezig was. Helaas bleek dit niet het geval en is, na goedkeuring van ons als familie, uitvoering gegeven aan de wens van mijn moeder: orgaandonatie.”

Respect- en liefdevol

Zelf werkzaam als notaris, vertelde Patricia bij elke bespreking van een testament cliënten altijd al dat je in beginsel automatisch donor bent en dat je, als je dit niet wilt of specifieke wensen hebt, dit kan aangeven. “Maar nu zal ik daar ook aan toevoegen dat alle onderzoeken zeer zorgvuldig gebeuren en dat er sprake is van totale transparantie en openheid. Overhaaste beslissingen worden niet genomen. Mijn moeder en wij als familie zijn uiterst respect- en liefdevol behandeld in het UMC Utrecht.”

Op de IC namen ze afscheid van haar moeder. “Heel onwerkelijk, je laat iemand achter die via een machine nog ademt en nog geopereerd gaat worden. Ze was nog warm. Toch was ze feitelijk al een dag eerder overleden.” Na de operatie van orgaandonatie werd het lichaam van haar moeder teruggebracht naar de ic. “Daar kan je dan ook nog afscheid nemen. Maar dat deden wij in het rouwcentrum.”

Wij hebben er vrede mee

Over de ontvanger van haar moeders organen kreeg Patricia alleen basisinformatie. Of diegene een man of vrouw is, in welke leeftijdscategorie en of het goed met die persoon gaat. “Dat was voor ons voldoende. Wij hebben er vrede mee. Het Donormonument voegt daar voor mij persoonlijk niets aan toe. Maar voor andere nabestaanden en voor ontvangers zal dit misschien anders zijn. Het is goed dat er een monument komt voor hen die daarin steun zullen vinden.”

Patricia (62) kreeg een nier van een onbekende persoon

Een beter leven krijgen door iemand anders. Patricia (62) weet als geen ander wat een cadeau dat is. Zij kreeg een nier van een onbekende persoon. Voorafgaand aan de transplantatie zat zij bijna vijf jaar lang wekelijks aan de nierdialyse. “Door nierfalen voelde ik me zo slecht, altijd moe. Drie keer per week ging ik naar de dialyse. Dat ging goed, maar het was een zware tijd voor mij.”

‘Dit wordt mijn jaar!’

In het UMC Utrecht kwam Patricia op de wachtlijst voor een nieuwe nier. Eerst werd gekeken of er een match was met een familielid, of iemand in Patricia’s omgeving die zou kunnen doneren. Dat leverde niets op. “Op een dag was ik thuis en voelde ik heel sterk: dit wordt mijn jaar! Mijn dochter wilde een weekendje naar Rome met mij, maar ik zei: nee, ik blijf in Nederland. Ik wil de kans niet missen.”

En precies zoals Patricia gevoeld had, gebeurde het ook. Een telefoontje uit het UMC Utrecht: we hebben een nier voor u! “Mijn tas was al maanden ingepakt en stond in de gang. We konden zo de deur uit.” Een dag later werd Patricia geopereerd. “Toen ik mijn ogen weer opendeed, stond mijn zus aan mijn bed. Heel toevallig dat zij in Europa was, onze moeder was vier jaar geleden overleden. Ik zei meteen: “Mamma heeft jou gestuurd. Een emotioneel moment.”

Ik denk veel aan de donor

Over de donor is aan Patricia niets verteld. “Elke dag dank ik God en hoop ik dat die persoon op een goede plek is. Het donormonument zal voor mij zeker een plek zijn om naartoe te gaan. Ik denk veel aan de donor, ook al weet ik niets van diegene. Bij het monument kan ik dat dan doen.”

Inmiddels voelt Patricia zich weer goed. Samen met de fysiotherapeut werkt zij aan haar conditie. “Ik eet weer alles, ik drink alles wat ik wil. Dat is echt het allerbeste. Je kunt je niet voorstellen hoe het is om in dialyse te zijn. Dan voel je je misselijk, je bloeddruk daalt, je kan helemaal niet drinken. Heel naar.”

Je moet geduld hebben

Reisjes heeft ze nog niet in de planning, maar met haar dochter naar Rome dat wil ze zeker gaan doen. “In de Dominicaanse republiek ben ik 6 jaar niet geweest. Ik droom ervan om terug te gaan en het graf van mijn moeder te bezoeken. Maar ik heb 1 ding geleerd: je moet geduld hebben. Voor alles. Nu ga ik niet 8 uur in een vliegtuig zitten. Dat komt wel weer. Dat is mooi.”

De Week van het Donorgesprek 2025 is een initiatief van de Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS) en heeft als doel Nederlanders aan te moedigen het gesprek over orgaandonatie aan te gaan met hun naasten om zo een bewuste keuze vast te leggen in het Donorregister.