Nucleaire geneeskunde - PET/CT-scan 18F-FDG met koolhydraatarm dieet en CT-scan met contrastmiddel

Door uw behandelend arts is een PET/CT onderzoek aangevraagd waarbij uw lichaam grotendeels (kruin t/m liezen) of uw gehele lichaam (kruin t/m tenen) wordt onderzocht. Met dit onderzoek kunnen bepaalde ziekten worden opgespoord. Waaronder bepaalde ziekten rondom het hart. Aansluitend wordt er ook een CT-scan met contrast van u gemaakt.

Het onderzoek bestaat uit vier delen en duurt in totaal ongeveer 2 uur:

Voorbereiding uitklapper, klik om te openen

Let op: soms is een extra lang koolhydraatarm dieet gewenst. Onderstaande tijden kunnen daarom afwijken. Houdt u zich aan de tijden die in de brief staan vermeld die u thuis ontvangt of de tijden die telefonisch met u zijn afgesproken.

• 24 uur voorafgaand aan het onderzoek moet u een koolhydraatarm dieet volgen. Dit houdt in dat er weinig tot geen koolhydraten gegeten mogen worden om de beeldkwaliteit van de scan rondom uw hart te verbeteren. Dit dieet volgt u tot 12 uur voorafgaand aan het onderzoek. Sondevoeding en TPV dient 24 uur gestaakt te worden.
• 12 uur voor de eerste afspraak van de PET/CT-scan mag u niets meer eten, u mag enkel water, zwarte koffie en/of thee (zonder melk, suiker of zoetstoffen) drinken.  Let op: sondevoeding dient 24 uur gestaakt te worden. U mag wel water, zwarte koffie en/of thee (zonder melk, suiker of zoetstoffen) drinken.

In de tabel ziet u een voorbeeld tijdschema voor het volgen van het (extra lange) dieet. (Uit wordt gegaan van een fictieve afspraak waarbij u woensdag om 12:00 uur de eerste afspraak heeft voor de PET/CT-scan):

Hieronder kunt u in de tabel vinden wat WEL en NIET gegeten mag worden. Daarnaast is een voorbeeldmenu beschikbaar wat u eventueel kunt gebruiken.

Of een product past binnen het koolhydraatarm dieet kunt u eventueel zelf nagaan op het etiket van het product. Het product is toegestaan als het aantal koolhydraten 0 is. Mocht u enige twijfel hebben over wat wel en niet gegeten of gedronken mag worden, neem dan contact op met de radiologie.

• Medicatie kunt u blijven gebruiken. Als u medicatie gebruikt voor diabetes, neem dan contact op met de radiologie.
• Kledingstukken waarin metaal is verwerkt dient u voor het onderzoek uit te trekken. Overige kleding kunt u aanhouden. Sieraden moeten worden afgedaan, omdat ze de beelden kunnen verstoren.                                            
• Kunt u niet komen op de afgesproken dag(en)? Neem contact op met de radiologie.
• Bent u allergisch voor (jodiumhoudend) contractmiddel? Neem contact op met de radiologie. 

Bent u zwanger of geeft u borstvoeding?

Neem contact op met de radiologie

Tijdens het onderzoek uitklapper, klik om te openen

Het onderzoek bestaat uit vier delen en duurt totaal ongeveer 2 uur. 

1. Voorbereiding - 15 minuten
2. Rustperiode - 60 minuten
3. PET/CT - 15 minuten
4. CT-scan - 15 minuten

1.  De voorbereiding
Een laborant voert het onderzoek uit. U krijgt een eigen kamer met bed. In principe is het niet toegestaan om een begeleider mee te nemen naar dit onderzoek. Bij binnenkomst neemt de laborant het verloop van het onderzoek met u door. U heeft dan de gelegenheid om vragen te stellen. De laborant zal bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd naar het gebruik van de anticonceptiepil en de datum van de laatste menstruatie vragen. Dit is nodig omdat wanneer er een eisprong heeft plaatsgevonden dit een bepaald beeld geeft in de onderbuik tijdens het onderzoek. De nucleair geneeskundige kan hier dan tijdens de beoordeling van uw onderzoek rekening mee houden. 

U krijgt een infuus in uw arm, vervolgens wordt het glucose gehalte in het bloed bepaald. Via dit infuus krijgt u heparine toegediend, een medicijn dat het effect van het koolhydraatarme dieet versterkt. Hierdoor zijn afwijkingen rond het hart beter te beoordelen. Dit middel moet ongeveer 15 minuten inwerken. Vervolgens wordt de radioactieve vloeistof (F18-FDG) toegediend.

2.  De rustperiode
Tijdens de rustperiode wordt u verzocht ontspannen en rustig te blijven liggen. Op deze manier wordt de spieractiviteit in uw lichaam geminimaliseerd. Ook wordt gedurende deze periode via het infuus een halve liter vocht toegediend.

U kunt tijdens de rustperiode televisiekijken, radio luisteren of zelf meegebrachte muziek/luisterboek afspelen. Lezen en andere activiteiten zijn niet toegestaan. Tijdens de rustperiode bent u alleen in uw kamer. U kunt de laborant bereiken via een (nood)bel die aan u wordt gegeven. 

3. De PET/CT-scan
Na de rustperiode wordt u opgehaald en dient u eerst naar het toilet te gaan om de blaas te legen. Daarna mag u in de kleedkamer kledingstukken waarin metaal is verwerkt (bijvoorbeeld de knopen en rits van een broek) uittrekken. Ook metalen voorwerpen, zoals sieraden, dient u vóór het onderzoek af te doen. Daarnaast wordt u gevraagd om indien mogelijk uw gebitsprothese, plaatje of gehoorapparaten uit te doen.

Tijdens de scan ligt u op een smalle tafel. Deze tafel schuift tijdens het onderzoek langzaam door de opening van de PET/CT-scanner. U dient tijdens de scan stil te blijven liggen. Gedurende het onderzoek ligt u alleen in de onderzoeksruimte. De laborant zit tijdens het onderzoek in de bedieningsruimte. Vanuit deze ruimte bedient de laborant de PET/CT-scanner en kan u horen en zien. Communicatie is te allen tijde mogelijk. De PET/CT-scanner maakt geen hard geluid en heeft een ruime opening. 

4. De CT-scan met een contrastmiddel
Na de PET/CT-scan wordt direct een CT-scan met contrastmiddel gemaakt om uw bloedvaten en organen beter zichtbaar te maken. Bij het inspuiten van het contrastmiddel kunt u een warm gevoel door uw hele lichaam en een metalen smaak in de mond krijgen. Dit verdwijnt weer na een paar minuten. De laborant zal altijd aangeven wanneer het contrastmiddel gegeven wordt. 

In onderstaande video kunt u het verloop van het onderzoek bekijken.
Let op: in deze video wordt het koolhydraatarm dieet niet benoemd en wijken de nuchter tijden af.

Scan de bovenstaande QR-code met uw telefoon om een video over dit onderwerp te bekijken. Of bekijk de video via:

Na het onderzoek uitklapper, klik om te openen

U heeft geen speciale nazorg nodig. Wel is het verstandig om na het onderzoek, gedurende de dag, extra water te drinken. De radioactieve vloeistof raakt u namelijk via de urine weer kwijt. Dit geldt tevens voor het contrastmiddel.

Als u op de dag van het onderzoek een grensovergang passeert, moet u tijdens het onderzoek vragen naar een ‘reisbrief’ die u kunt meenemen op uw reis. De meetapparatuur van de douane is heel gevoelig en er is een kleine kans dat de radioactieve vloeistof nog meetbaar is. Met de reisbrief kan u tijdens uw reis aantonen dat de gemeten straling voor medisch onderzoek toegediend is.  

Na het maken van de scan moet deze eerst nog bewerkt en beoordeeld worden, daarom is het niet mogelijk dat u meteen de uitslag krijgt. De uitslag krijgt u van uw behandelend arts.

Contact uitklapper, klik om te openen

Op werkdagen na 17.00 uur en in het weekend kunt u ons bereiken via het centrale nummer van het UMC Utrecht, tel. 088-755 5555.