Vroege opsporing van aangeboren hartafwijkingen
Door bij zuigelingen het zuurstofgehalte in het bloed te meten met een saturatiemeter of pulsoximeter kunnen zorgverleners in Tanzania op een eenvoudige en betaalbare wijze pasgeborenen vroegtijdig screenen op aangeboren hartafwijkingen. Dat is één van de belangrijkste aanbevelingen van kindercardioloog Naiz Majani uit Tanzania, die op 3 juni promoveerde in Utrecht.
In dit promotieonderzoek heeft Naiz data geanalyseerd van meer dan 10.000 pasgeborenen uit de periode van 2019 tot 2024. Zij heeft ook onderzocht hoe de zorg voor kinderen met een aangeboren hartafwijking kan worden verbeterd. Ook heeft ze een eenvoudige en betaalbare methode gevonden om pasgeborenen te screenen op hartaandoeningen die in de zorg in delen van Tanzania kan worden geïntegreerd.
Eerder opsporen en behandelen
In Tanzania hebben jaarlijks 13.000 kinderen met een aangeboren hartafwijking zorg nodig. En 4000 van hen hebben een chirurgische ingreep nodig. 200 van hen krijgen die operatie daadwerkelijk. Dat lijkt een klein aantal, maar het Oost-Afrikaanse land heeft in de afgelopen jaren een ontwikkeling doorgemaakt op het terrein van kindercardiologie. De vooruitgang hangt samen met de internationale samenwerkingen die het land is de afgelopen 10 jaar is aangegaan, onder andere met het Centrum voor Aangeboren Hartafwijkingen van het Wilhelmina Kinderziekenhuis (WKZ)., onderdeel van het Netwerk Aangeboren Hartafwijkingen. Vanuit deze landelijke samenwerking van academische centra worden kennis en expertise gebundeld om de zorg voor patiënten met een aangeboren hartafwijking continu te verbeteren.
De bevindingen van Naiz toonden aan dat late diagnoses vaak leiden tot een slechtere gezondheid en hogere behandelkosten. Kinderen die daarentegen vroegtijdig werden gediagnosticeerd en geopereerd, vertoonden een aanzienlijk hogere overlevingskans en betere levenskwaliteit. Vroege opsporing en behandeling van aangeboren hartafwijkingen bij kinderen in Tanzania is dus van belang. Zwangere vrouwen krijgen er echter geen 20-wekenecho zoals in Nederland, omdat de dure apparatuur er schaars is en goed opgeleide zorgverleners handen tekortkomen. Naiz zocht daarom een andere eenvoudige en betaalbare methode om pasgeborenen te screenen op hartaandoeningen. En zij kwam uit bij pulsoximetrie-screening (kortweg POX-screening) binnen 24 tot 48 uur na de geboorte, zoals dat in veel westerse landen gebruikelijk is.
Duurzame internationale samenwerking
Naiz Manjani is medeoprichter van de afdeling kindercardiologie in het Jakaya Kikwete Cardiac Institute (JKCI) in Dar es Salaam, de grootste stad van Tanzania. De band tussen het UMC Utrecht en het ziekenhuis in Tanzania is er al jaren. Enkele Nederlandse studenten geneeskunde reisden af naar de kliniek en deden er onderzoek. Martijn Slieker, kindercardioloog in het WKZ verzorgt sinds 2019 samen met de lokale kindercardiologen een jaarlijkse training echocardiografie voor kinderartsen uit heel Tanzania en hij is de co-promotor van Naiz en Rick Grobbee, hoogleraar klinische epidemiologie, is promotor. Ook de Utrechtse kinderhartchirurgen Paul Schoof en Hanna Talacua kwamen naar Tanzania en verleenden er medische zorg aan kinderen met een aangeboren hartafwijking. Martijn Slieker: “Door deze internationale samenwerking ontstaan er voor alle betrokken mooie kansen en het zorgt ervoor dat we vanuit nieuwe perspectieven naar ons werk in de zorg, het onderzoek en het onderwijs kijken, iets waar onze jonge patiënten in beide landen belang bij hebben.”
Het onderzoek naar aangeboren hartafwijkingen in Tanzania is mogelijk dankzij het UMC Utrecht Global Health PhD-beurs programma
